» Fare

Fare, kemiriciler (Rodentia) takımının Myomorpha alt takımından, başta ev faresi (Mus musculus) olmak üzere çok sayıda küçük memelinin ortak adı. Belirli bir taksonomik gruba karşılık gelmeyen "fare" adı, bilimsel adlandırmada özellikle Muridae familyasının üyeleri ile Cricetidae familyasının Hespromyini oymağı (Yeni Dünya fareleri) için kullanılır. Bununla birlikte Muridae familyasının Rattus cinsini oluşturan ve halk arasında lağım faresi ya da keme olarak da bilinen kemiricilere sıçan denilir. Cricetidae familyasının Microtus cinsini oluşturan ve tarla faresi olarak da bilinen kemiriciler ise fare türü değildir. Sivri burunlu, geniş kulaklı, ince kuyruklu fare ve sıçanların yüzlerce türü vardır.Halk arasında, fare ve sıçan terimleri birbirine karıştırılır.Küçük olanlarına fare, büyük olanlarına sıçan denir.

Sıçanların ağırlıkları 250-300 gr kadar olur. Ada tavşanı iriliğinde olanları da vardır. Bir dişi sıçanın 10 memesinden 4’ü göğüste, 6’sı kasıkta bulunur. Farenin ise sıçanlardan farklı olarak memelerinin 6’sı göğüste, 4’ü kasıkta bulunur. Alt ve üst çenelerinde ikişer kemirici dişleri tipiktir. Dişler daima kendilerini yenileyerek sürerler.Avustralya hariç, dünyanın her tarafına yayılmışlardır. 

Koşar, sıçrar, tırmanır ve yüzerler. Bilhassa kabuklu sert yiyecekleri kemirirler. En dar yerden rahatlıkla geçerler. Bina duvarlarını ve borularını kemirip, karşı tarafa ulaşırlar. Beş katlı bir binadan düşen fare, yaralanmaz, zarar görmez. Tuvalet borularından girer ve çıkarlar.Akarsuda akıntıya karşı 1 km’ye kadar yüzerler. Durgun su yüzeyinde günlerce kalabilirler. Batan gemiyi önce fareler yüzerek terk ederler.

Her türlü hayvansal ve bitkisel maddeleri yerler. Pek az su içerler. Su ihtiyaçlarını besinlerden sağlarlar. Yediklerinden fazlasını kemirerek ziyan ederler.Avurtlarında tahıl biriktiren, kış uykusuna yatan veya göç edenleri vardır.Koku alma ve işitme duyuları hassastır. Çoğu toplu halde yaşamayı sever. Kışın kucak kucağa yatar, kuyruklarını birbirine dolayıp düğümler, salkım meydana getirirler. Düğümlenmiş olarak ölen sıçan salkımlarına rastlanmıştır.Aşırı derecede ürerler. Bir dişi, yılda 6-7 defa yavrular.Gebelik süresi 6 haftadır.Her doğumda 8-10 yavru doğururlar.Yavrular 2-3 aylık olunca, çiftleşerek yavrulamaya başlarlar. Bir çift fareden yılda 500, üç yılda 20 milyonluk bir aile meydana gelir. Soğuk, hastalık, atmaca, baykuş, yılan, gelincik, porsuk, tilki, kedi ve insanlar tarafından sayıları azaltılır.
Dağ faresi (Hamster), pirinç faresi, tarla faresi, fındık faresi, ev sıçanı, göçmen sıçanı, lemming, misk faresi en çok bilinenleridir. Fare 2-3 yıl yaşar. Kuzey Amerika’da yaşayan misk faresi güzel koku çıkarır kürkü değerlidir.


Farelerin Özellikleri

·  Çok hızlı kaçabilen ve çok hızlı üreyen hayvanlardır, yeryüzünün bütün karalarına dağılmışlardır.

·  Yanaklarından omuzlarına kadar inen küçük astarlı iki dış çene keseleri vardır. Fareler bu keselerde yiyecek taşırlar, temizlemek gerektiğinde de içini dışına çıkararak çevirip temizlerler. Avurdu keseli fare yuva yaparken toprağı güçlü ön pençeleriyle kazar. Kıvrık kesici dişlerini sert toprak ve taşları yerinden oynatmak için kullanır. Kesici dişleri sürekli olarak büyüdüğü için aşınan yüzeyler hemen yenilenir.

·  Tahıl, kök, meyve, ot, böcek gibi çok çeşitli yiyeceklerle beslenirler.

·  Ayrıca, farelerin genetik yapısı ile insan genetik yapısının ileri düzeydeki benzerliği ve üreme hızları dolayısıyla, kobay olarak yaygınca kullanılırlar.

interpratik